بررسی کاربرد مدل دسته بندی چند معیاره electre- tri در تعیین اهمیت آثار محیط زیستی (مطالعه موردی: ارزیابی آثار محیط زیستی طرح سد و شبکه آبیاری- زهکشی اردبیل)

Authors

بهناز خدابخشی٭

دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست دانشگاه تهران حمیدرضا جعفری

دانشیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

abstract

تعیین میزان اهمیت آثار محیط زیستی یکی از مهم ترین دغدغه های فرآیند ارزیابی آثار محیط زیستی(1) در طرحها و پروژه هاست که بیشتر به ماهیت چند معیاره بودن این مسئله وابستگی دارد. در واقع اهمیت اثر محیط زیستی تنها مبتنی بر شدت آن اثر نیست و لازم است معیارهای دیگری نیز در تعریف اهمیت اثر لحاظ شدند. در این تحقیق برای نخستین بار در فرایند ارزیابی آثار محیط زیستی (eia) در ایران، امکان سنجی کاربرد مدل tri- electre به عنوان یکی از معتبرترین تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره در تعیین اهمیت آثار محیط زیستی، مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از کاربرد این مدل، با نتایج ارزیابی طرح سد و شبکه آبیاری- زهکشی اردبیل که به یکی از روش های معمول ارزیابی صورت پذیرفته، مقایسه شده است. در این تحقیق برای تعیین معیارهای برآورد اهمیت اثر، بررسی جامعی نیز در مراجع ملی و بین المللی به عمل آمده است. از جمله ورودی های مدل دسته بندی electre-tri، علاوه بر ارزش کمّی معیارهای اثر محیط زیستی، وزن معیارهاست که با توجه به عدم وجود روش شناسی مدون جهت تعیین وزن معیارها در روش های موجود ارزیابی آثار محیط زیستی در ایران، در این تحقیق، از روش تلفیقی برای برآورد وزن معیارها استفاده شده است. به این ترتیب که وزن معیارها براساس مراجع بین المللی یا قضاوت کارشناسی با وزن بدست آمده معیارها از روش آنتروپی، تلفیق شده و نتیجه به منزله وزن نهایی معیار، وارد مدل شده است. نتایج حاصل از کاربرد مدل دسته بندی electre-tri برای تعیین اهمیت آثار محیط زیستی فعالیت های طرح سد و شبکه آبیاری- زهکشی اردبیل و مقایسه آن با روش رایج استفاده شده در این طرح گامی به منظور معرفی روش های جدید ارزیابی آثار محیط زیستی در سطح جهانی و امکان سنجی کاربرد آن در فرایند eia در ایران است و نگارندگان امید آن دارند که این تحقیق راهگشای انجام تحقیقات بیشتر در خصوص روش شناسی های موجود ارزیابی آثار محیط زیستی در سطح جهانی و ارتقای روش های موجود در کشور شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی کاربرد مدل دسته‌بندی چند معیاره Electre- TRI در تعیین اهمیت آثار محیط‌زیستی (مطالعه موردی: ارزیابی آثار محیط‌زیستی طرح سد و شبکه آبیاری- زهکشی اردبیل)

تعیین میزان اهمیت آثار محیط‌زیستی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فرآیند ارزیابی آثار محیط‌زیستی(1) در طرحها و پروژه‌هاست که بیشتر به ماهیت چند معیاره بودن این مسئله وابستگی دارد. در واقع اهمیت اثر محیط‌زیستی تنها مبتنی بر شدت آن اثر نیست و لازم است معیارهای دیگری نیز در تعریف اهمیت اثر لحاظ شدند. در این تحقیق برای نخستین بار در فرایند ارزیابی آثار محیط‌زیستی (EIA) در ایران، امکان‌سنجی کار...

full text

بررسی و مقایسه قابلیت های روش های معمول ارزیابی اثرات محیط زیستی و روش تصمیم-گیری چند معیاره ELECTRE-TRI

ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA)[1] فرآیند شناسایی، پیش بینی و کاهش اثرات منفی پروژه­های توسعه بر محیط­های فیزیکی- شیمیایی، بیولوژیکی، اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی است. هدف اصلی فرآیند ارزیابی اثرات محیط زیستی اطلاع رسانی به تصمیم­گیران از اثرات احتمالی یک پیشنهاد قبل از یک تصمیم­گیری است. ارزیابی اثرات محیط زیستی فرصتی را برای شناسایی مسائل کلیدی و ذینفعان در اوایل حیات یک پیشنهاد فراهم می‏کند، به‏...

full text

کاربرد ارزیابی چرخه‌ی حیات در بررسی آثار محیط زیستی محصولات

  گسترش مشکلات محیط زیستی جوامع را به سوی استفاده صحیح و آگاهانه از منابع سوق می­دهد. ارزش واژه­هایی چون محصولات دوست­دار محیط زیست و تکنولوژی­های سبز در بین مصرف­کنندگان و مدیران روز به روز در حال افزایش است. در این راستا روش  ارزیابی چرخه­ی حیات با هدف بررسی آثار محیط زیستی یک محصول تمام فرآیندها و مواد مورد استفاده برای ایجاد و استفاده و مرحله­ی بعد از استفاده آن را در نظر می­گیرد. با توجه ...

full text

ارزیابی آثار محیط زیستی طرح جنگل داری با استفاده از مدل تخریب (مطالعه موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)

جنگل ها از جمله منابع طبیعی تجدید شونده محسوب می شوند که به دلیل برخورداری از ارزش های فراوان محیط زیستی جایگاه ویژه ای دارند. با توجه به اهمیت جنگل ها به عنوان یکی از عمده ترین منابع توسعه در کشور، اقدام های متعددی در راستای اجرای طرح های جنگل داری در ایران صورت می گیرد. بررسی سوابق موضوعی این طرح ها نشان می دهد که در برنامه ریزی های گذشته، بسیاری از آن ها بدون توجه به ملاحظات محیط زیستی طراح...

full text

ارزیابی آثار محیط زیستی با استفاده از مدل استنتاج منطق فازی (مطالعۀ موردی: سد کمال صالح)

از مهم ترین مسائل فرایند ارزیابی آثار محیط زیستی تعیین اهمیت اثر است. مسئلۀ اصلی در خصوص ارزیابی آثار بوم شناختی این است که نمی توان آن ها را در یک الگوریتم فرموله کرد، زیرا عناصر حیاتی و هم کنشی های آن ها را نمی توان به طور کامل و غیرمبهم مشخص کرد. از طرف دیگر، ناهمگونی فضایی سیستم های بوم شناختی و پیچیدگی های تصمیم گیری کار ارزیابی را دشوارتر کرده اند، بدین جهت مفهوم آثار محیط زیستی اغلب مبهم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های محیط زیست

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۳۱-۴۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023